ابوالقاسم فردوسی- دیدگاه های فلسفی استاد غلامحسین دینانی
مشخصات محصول
- 9789641215561
- اسماعیل منصوری لاریجانی
- نشر سروش
پشت جلد این کتاب آمده است
معرفی کتاب ابوالقاسم فردوسی-دیدگاه های فلسفی استاد غلامحسین دینانی:
حکیم ابوالقاسم فردوسی یکی از شخصیت‌های برجستۀ ادب فارسی و حماسه‌سرای ایرانی است که با خلق شاهنامه زبان فارسی را احیا کرد. حماسه‌سرایی‌های حکیم فردوسی صرفاً جنبۀ اسطورهای ندارد، بلکه از معانی و مفاهیم بلند حکمی و عرفانی برخوردار است. هر صاحب ذوقی که شاهنامه را بخواند، تحت تأثیر وطن‌پرستی و حکمت ایرانی همراه با اخلاق و آموزه‌های اسلامی قرار می‌گیرد. حکیم فردوسی عقل را خلعت ایزدی می‌خواند و می‌گوید: «خرد مرد را خلعت ایزدی است **** سزاوار خلعت نگه کن که کیست».
برخی حکیم فردوسی را هم‌تراز هومر دانسته‌اند. فردوسی از نظر قدرت تخیل و تصویر در اوج عظمت است و از حیث اخلاق و عاطفۀ انسانی و آنچه می‌توان فتوت و جوانمردی نامید، گوی سبقت را از بسیاری سرایندگان ربوده است.
فردوسی اگرچه صحنه‌های رزم و جنگ را به تصویر کشیده است، در واقع به دنبال آن است که تعرض باطنی انسان، یعنی جنگ میان نیروهای اهریمنی و یزدانی و تعارض میان خوبی‌ها و بدی‌ها را بیان کند و ریشۀ آنها را بیابد. ایشان ریشۀ بدی‌ها را در خود انسان جستجو می‌کند؛ اما آنچه از سوی رحمان می‌رسد خوبی‌هاست.
در این کتاب به شاهنامۀ فردوسی پرداخته شده و سعی بر این بوده که زوایای پنهان اندیشۀ فردوسی به‌ویژه اندیشه‌های دینی و توحیدی و گرایش او به حکمت اهل بیت (ع) روشن شود.
در بخشی از کتاب، استاد دینانی دربارۀ توحید در اندیشۀ فردوسی می‌گوید: «در حماسۀ فردوسی تراژدی وجود دارد؛ ولی به گونۀ دیگری است. در این حماسه، جنگ بین انسان و خدا یا خدایان مطرح نیست و در کتاب، توحید محض موج می‌زند. در این کتاب، پیکار و صحنۀ جنگ بین نیک و بد و یزدان و اهریمن است. یزدان فرشته است و خداوند از یزدان بالاتر است. خداوند فراسوی نیک و بد است. سرانجام اهریمن مغلوب خواهد شد». (ص 41)
به نظر استاد دینانی «خردمند کسیا ست که سپاس حق را می‌گوید. همۀ حکما میگویند که شکر نعمت واجب است. فردوسی می‌گوید که مقتضای عقل و خرد این است که ما خدا را سپاس بگوییم. سپاس بر منعم حقیقی، واجب عقلی است. اگر ما نعمت‌های حق‌تعالی را بفهمیم، سپاس ان واجب است. برای همین میگویند که «اطیعوا الله» امری مولوی است نه ارشادی، یعنی حکم عقل هم همین است و دستور خدا، ارشاد به حکم عقل است. «بداند که هست او ز ما بی‌نیاز **** به نزدیک او آشکار است راز ***** کسی را جز او محرم راز نیست **** نوایی به جز او خوش‌آواز نیست *** اگر گوش نغمۀ الهی را بشنود، این نغمه خوش‌آوازترین است». (ص 57)
ستایش خرد، ستایش پیامبر (ص)، سرّ آفرینش، خردورزی، ستایش پروردگار، اسرار هستی، ارزش علم، فلسفۀ مرگ، دربارۀ نیکی و احسان، دربارۀ نوروز و حکمت و عبرت دیگر مسائلی است که در این کتاب بدان پرداخته شده است.
فهرست مطالب کتاب:
مقدمه
گفتگوی اول: فردوسی و حماسه
گفتگوی دوم: توحید در شاهنامه (1)
گفتگوی سوم: توحید در شاهنامه (2)
گفتگوی چهارم: آفرینش عالم
گفتگوی پنجم: ستایش خرد
گفتگوی ششم: ستایش پیامبر (ص)
گفتگوی هفتم: سرّ آفرینش
گفتگوی هشتم: خردورزی
گفتگوی نهم: ستایش پروردگار
گفتگوی دهم: اسرار هستی
گفتگوی یازدهم: ارزش علم
گفتگوی دوازدهم: فلسفۀ مرگ
گفتگوی سیزدهم: دربارۀ نیکی و احسان
گفتگوی چهاردهم: دربارۀ نوروز
گفتگوی پانزدهم: حکمت و عبرت
فهرست آیات (به ترتیب مطرح شدن در گفتگوها)
فهرست روایات و ادعیه (به ترتیب مطرح شدن در گفتگوها)
اشعار (به ترتیب مطرح شدن در گفتگوها)
در مقدمۀ کتاب "ابوالقاسم فردوسی" آمده است:
حکیم ابوالقاسم فردوسی یکی از شخصیت‌های برجستۀ ادب فارسی و حماسه‌سرای ایرانی است که با خلق شاهنامه زبان فارسی را احیا کرد. حماسه‌سرایی‌های حکیم فردوسی صرفاً جنبۀ اسطورهای ندارد، بلکه از معانی و مفاهیم بلند حکمی و عرفانی برخوردار است. هر صاحب‌ذوقی که شاهنامه را بخواند، تحت‌تأثیر وطن‌پرستی و حکمت ایرانی همراه با اخلاق و آموزه‌های اسلامی قرار می‌گیرد.
برخی حکیم فردوسی را هم‌تراز «هومر» دانسته‌اند. فردوسی از نظر قدرت تخیل و تصویر در اوج عظمت است، و از حیث اخلاق و عاطفۀ انسانی و آنچه می‌توان فتوت و جوانمردی نامید، گوی سبقت را از بسیاری سرایندگان ربوده است.
فردوسی همان‌طور که از توانایی کامل و شگفت‌انگیزی در به وجود آوردنِ افسانه یا اسطوره‌های بزرگ براساس قدرت تخیل و تصویر برخوردار است، در بهره‌گیری از عقل و خرد و برهان و استدلال، حکیم عالی‌مقامی شمرده میشود.
فردوسی اگرچه صحنه‌های رزم و جنگ را به تصویر کشیده، درواقع به دنبال آن است که تعرض باطنی انسان، یعنی جنگ میان نیروهای اهریمنی و یزدانی و تعارض میان خوبی‌ها و بدی‌ها را بیان کند و ریشۀ آنها را بیابد. ایشان ریشۀ بدی‌ها را در خودِ انسان جست‌وجو می‌کند، اما آنچه ازسوی رحمان می‌رسد خوبی‌هاست، کما اینکه قرآن کریم هم می‌فرماید؛ در جبهۀ اهریمنی، کسانی مانند ضحاک ماردوش، افراسیاب و گرسیوز مظهر نیروهای اهریمنی شناخته می‌شوند، اما فریدون، کیخسرو، بهرام گور و انوشیروان مظهر ایزدی هستند که ستوده می‌شوند.
درحقیقت، فردوسی در شاهنامه از فرازوفرود روح انسان سخن می‌گوید و شاهنامه همانند آینه‌ای است که شادی و غم زندگی را در آن به نمایش می‌گذارد. توصیه‌های اخلاقی، مقاومت و پایداری در برابر مشکلات را می‌توان سلسله‌ای از تعالیم اخلاقی او در شاهنامه به شمار آورد. او در این کار از موضعی فلسفی برخوردار است و از اسرار حکمت الهی و رموز یزدانی سخن می‌گوید و درواقع، باب عرفان را نیز می‌گشاید و مخاطب خود را به عالم معرفت فرا می‌خواند.
مشخصات کتاب ابوالقاسم فردوسی-دیدگاه های فلسفی استاد دینانی:
قطع وزیری
جلد شومیز
نویسنده:غلامحسین دینانی
نشر سروش
همراه گرامی شما میتوانید برای مشاهده ی کتاب هایی با مضمون کتاب فلسفه و عرفان بر روی لینک آبی رنگ کلیلک کنید.
فروشگاه اینترنتی بوک دوک دارای کتابهایی با موضوعات مختلف است که شما میتوانید برای خرید کتاب با ارسال رایگان به راحتی محصول مورد نظر خود را در سایت بوک دوک ثبت کنید و درب منزل تحویل بگیرید.
خرید کتاب ابوالقاسم فردوسی-دیدگاه های فلسفی:
خرید کتاب عمومی از جمله کتاب ابوالقاسم فردوسی-دیدگاه های فلسفی با قیمت مناسب و ارسال رایگان به سراسر کشور در کمترین زمان و ارسال یک الی سه روزه در فروشگاه بوک دوک انجام میشود.
