زندگی تاب آورانه

مردم وقتی واژه شرم را می‌شنوند، اغلب به یکی از دو صورت زیر واکنش نشان می‌دهند: "مطمئن نیستم که مقصودتان از شرم چیست اما می‌دانم که نمی‌خواهم درباره‌اش حرف بزنم" یا "اوه، شرم! می‌‌دانم چیست اما نمی‌خواهم درباره‌اش حرف بزنم." در مقام یک شرم‌پژوه درک می‌کنم که چرا از گفت‌وگو دربارۀ آن اکراه داریم. شرم چنان قدرتمند است که گاه تنها با حرف زدن درباره‌اش دچار شرم می‌شویم. اما من پس از شش سال مصاحبه با صدها زن در‌بارۀ زندگی‌هایشان دریافته‌ام که همۀ ما شرم را تجربه می‌کنیم. شرم امری کاملاً همگانی است. هر قدر شرم و نحوۀ اثرگذاری‌اش بر احساسات، افکار و رفتارمان‌ را کمتر بشناسیم، فشار بیشتری بر زندگی ما وارد می‌کند. ولی اگر شجاعت حرف زدن دربارۀ شرم و شجاعت همدردی برای شنیدن ماجراهای آن را پیدا کنیم، می‌توانیم نحوۀ زیستن، عشق‌ورزی، فرزند‌پروری، کار کردن و برقراری روابط را در زندگی خود تغییر دهیم. مردم مایلند بر این باور باشند که شرم، خاص معدودی آدم بداقبال است که روان‌زخم‌ها یا تروماهایی وحشتناک را از سر گذرانده‌اند اما چنین باوری حقیقت ندارد. شرم چیزی است که همگی تجربه می‌کنیم و برخلاف آنکه به نظر می‌آید در تاریک‌ترین زوایای وجود ما پنهان شده است، باید بگوییم که اتفاقاً در آشکار و آشناترین جنبه‌های زندگی ما به کمین نشسته است؛ جنبه‌هایی چون ظاهر و تصور اندامی، مادری، خانواده، فرزندپروری، درآمد و شغل، سلامتی روحی و جسمی، اعتیاد، سکس، پیری و مذهب. این کتاب دربردارنده اطلاعات، بینش و راهبردهایی ویژه‌ برای درک شرم و رسیدن به شرم‌‌‌تاب‌آوری است. ما هرگز نمی‌توانیم به طور کامل نسبت به شرم مقاوم شویم اما می‌توانیم با ایجاد تاب‌آوری، شرم را تشخیص دهیم، سپس به شکلی سازنده از آن عبور کنیم و بر پایه تجربیات خود رشد کنیم. چهار مؤلفه شرم‌‌‌تاب‌آوری که جوهر اصلی این کتاب اند، چهار وجه مشترک مصاحبه‌شوندگانی است که از شرم‌‌‌تاب‌آوری بالا برخوردار بودند. همچنان که دربارۀ شرم‌‌‌تاب‌آوری بیشتر می‌آموزیم و طبق مؤلفه‌های آن عمل می‌کنیم، کم‌کم از محصولات جانبی شرم یعنی ترس، سرزنش و ارتباط گسیختگی عبور می‌کنیم و به سوی شجاعت، همدردی و ارتباط حرکت می‌کنیم که وجودشان برای بهترینِ خود را زیستن و واقعی زیستن ضروری است. من زندگی حرفه‌ای‌ام را به مطالعۀ شرم و تأثیر آن بر زنان، مردان و کودکان اختصاص داده‌ام. در مطالعه زنان و شرم فرصت یافتم که با بیش از سیصد شرکت‌کننده از سنین، نژادها، قومیت‌ها‌ ‌و شرایط زندگی گوناگون مصاحبه کنم. همچنین با شصت زن که برخی از راهبردهای این کتاب را به کار بسته بودند دوباره مصاحبه کردم تا بفهمم کدام یک از راهبردها مؤثر بوده است و آنان با چه موانعی رو‌به‌رو شده‌اند.